Thấy gì qua những gì đã thấy ?

          Cuộc thi tuyển cuả năm học 2014-2015 coi như kết thúc . Có nhiều yếu tố mới tích cực song không phải đã hết những băn khoăn , bất cập .

          Tên gọi cuộc thi này là “ Kỳ thi trung học phổ thông quốc gia ” . Thực tế cuộc thi đâu chỉ của bậc trung học phổ thông  ( THPT ) . Nó là đầu ra của THPT nhưng lại là đầu vào của đại học và cao đẳng ( ĐH&CĐ ) . Gọi như vậy chưa hàm hết ý nghĩa ! Nếu kỳ thi này được nhấn mạnh là thi “ quốc gia ” thì mặc nhiên trở về trước , các kỳ thi tốt nghiệp THPT đều là thi địa phương sao ? Đâu phải ! Cũng bộ giáo dục và đào tạo ( GD&ĐT ) tổ chức , ra đề , chỉ đạo , quản lý , thanh tra … đấy chứ !

          Kỳ thi mang ý nghĩa “hai trong một” nhưng mảng một , mảng tốt nghiệp của học sinh lớp 12 hơi bị “mờ” , chưa được đánh giá , phân tích một cách tương xứng với mảng hai ! Chưa  nêu lên những cái được và chưa được để làm bài học cho những năm sau .

          Nếu cách tổ chức này vẫn tiếp diễn cho những năm sau , có lẽ phải thay đổi tên gọi kỳ thi và bỏ việc tổ chức thi riêng cho những học sinh chỉ cần bằng tốt nghiệp THPT .

          Qua đây xin trở lại một đề xuất cá nhân mà không dưới một lần đã nêu . Đó là khâu tốt nghiệp cùa học sinh lớp 12 . Việc này nên để các trường PTTH xét , các sở GD&ĐT duyệt trên cơ sở các tiêu chí mà bộ GD&ĐT quy định . Nghĩa là phần này không mang tính “ Quốc gia ” nữa . Làm như vậy sẽ nâng cao vị thế và trách nhiệm của người thày , loại bỏ được những học sinh đích thực cần loại khỏi mặt bằng chất lượng học hành và phẩm cách . Việc thi sẽ chỉ tổ chức với mục đích tuyển vào ĐH&CĐ sẽ bớt đi được nhiều phần vất vả không đáng có !         

          Khâu xét tuyển của các trường ĐH&CĐ dưới sự chỉ đạo của bộ GD&ĐT cũng cần nhìn lại để điều chỉnh . Mặc dù truyền thông cũng hơi lắm điều nhưng đúng là đợt một xét tuyển năm nay còn nhiều rối rắm . Nhất là giai đoạn thay đổi hồ sơ của thí sinh .

          Như thế này liệu có được chăng . Sau khi có trong tay số lượng đăng ký tuyển của tất cả các trường ĐH&CĐ và kết quả thi của thí sinh trong mọi khối  , bộ GD&ĐT công bố điểm sàn . Đó phải là điểm của số lượng thí sinh vừa đủ cho nhu cầu tuyển của các trường . Trên cơ sở đó , cũng cho thí sinh đăng ký nguyện vọng theo bốn đợt nhưng  mỗi đợt chỉ được một trường và không được rút hồ sơ trước khi nhà trường công bố kết quả . Nếu đợt một không trúng sẽ lần lượt đăng ký tiếp đợt hai vẫn theo quy tắc ấy . Sau đợt cuối cùng , mọi thí sinh có điểm trên mức sàn sẽ trúng tuyển hết . Như vậy sẽ không có sự lộn xộn trong từng đợt xét tuyển . Thí sinh vẫn được tự do lựa chọn theo sở thích và năng lực . Tính dân chủ , tôn trọng quyền con người vẫn được đề cao .