LÝ VIỄN GIAO

                                Tiền bạc ?

  Ngẫu nhiên được nghe từ vị khách mời và phát thanh viên truyền hình trao đổi xung quanh những đồng tiền cổ, tiền bạc, tôi thấy hình như có điều bất ổn. Xin được đưa ra để cùng bàn bạc mong có được cách hiểu đúng về chữ nghĩa.Phát thanh viên cho rằng từ tiền bạc nghĩa là đồng tiền thường bạc bẽo ! Khách mời phụ họa, giải thích thêm vì đồng tiền không ở lâu với ai (một cách chung thủy !?) mà luôn chuyển từ người này sang người khác ! Phải hiểu như thế nào ? Ở đây bạc không phải là từ láy giống như gà qué, làm lụng, chơi bời …. Nó cũng không phải là tính từ để chỉ tính chất của tiền. Nó là từ đồng loại với tiền như là thịt cá, ăn uống, xinh đẹp … Nó có nghĩa tương quan với từ đứng trước tạo nên một từ kép.                Trước khi tiền ra đời, con người dùng bạc làm phương tiện trao đổi giá trị. Một giai đoạn hai thứ này song song tồn tại (có những đồng tiền đúc bằng bạc). Chẳng thế mà dân gian có những câu : « Đồng tiền phân bạc phải phân minh ! », « Nén bạc đâm toạc tờ giấy » … Và cho đến tận bây giờ ta vẫn còn dùng các khái niệm « Ngân hàng » (buôn bán tiền), « Ngân khố » (Kho bạc : nơi giữ tiền) đó sao !            Ngày nay để cho gọn trong câu nói, người ta chỉ dùng một chữ tiền. Khi nói tiền bạc thì cũng với một nghĩa ấy thôi chứ không thể coi bạc là phụ từ bổ trợ cho tính bạc bẽo của đồng tiền được. Nếu ở vỉa hè hay trong tiểu phẩm vui nào đó ta bắt gặp cách giải thích này thì coi đó là gây cười (giống như quan tham, dân gian …). Đường này, trong một cuộc phỏng vấn chính luận của một cơ quan truyền thông lớn quốc gia, liệu có nên ?